groezelige literaire tijdschriften

Donderdag 17 Augustus 2006 in categorie Gastcolumns

Het landschap van de literaire tijdschriften in Nederland en Vlaanderen ademt al decennia een bezadigde en groezelige sfeer uit. Dat literaire tijdschriften de kweekvijver zouden zijn voor aanstormend talent dat gespot zou worden door grote uitgevers is al lang niet meer zo. Redacties van gesubsidieerde tijdschriften plaatsen alleen artikelen van vriendjes en opstandige blaadjesverdwijnen vaak even snel als ze met tromgeroffel zijn gekomen. Neem Bunker Hill of Zoetermeer of Millennium. Aan de kant van de gesubsidieerden druipt de saaiheid van de bladzijden, Awater, De Revisor, De Gids, Tirade het zijn onleesbare brochures voor neerlandici geworden. Zelden worden er koppen gesneld, nimmer controversiële standpunten ingenomen, polemiek wordt geschuwd en het legertje arrivés beweegt zich ondergronds via paddensluipwegen naar de volgende spoorwegovergang, waar de seinen immer op groen staan. In de kranten is er geen aandacht voor de literaire bladen meer, vaste bespreekrubrieken verdwenen. Vrij Nederland had een tijd lang de Literaire Ladder maar stopte met deze sympathieke rubriek omdat een advertentie op diezelfde plek meer geld zou genereren. Gelukkig is er een uitzondering namelijk het Nieuwegeinse literaire blad Opspraak, dat al geruime tijd wordt uitgegeven door de Stichting Beeldspraak, sinds kort in samenwerking met de Leerdamse uitgeverij Nymfaeum.
Het ongesubsidieerde blad verschijnt drie maal per jaar, maar ziet er buitengewoon professioneel uit. Een prachtige kleurenomslag maar ook de door Jan van Waarden vormgegeven binnenkant is een lust voor het oog. In de traditie van de Forumgroep wordt journalistiek gecombineerd met literatuur met een hoofdletter L. In vorige nummers waren er literaire interviews met o.a. Ingmar Heytze, Sera Anstadt, Ilja Leonard Pfeijffer, Iris van de Casteele en Hans Plomp, maar ook met buitenlandse beroemdheden als Ira Cohn en de legendarische uitgeefster Fernanda Pivano, die the Beats uitgaf. Een themanummer werd gewijd aan Jack Kerouac en aan W.F.Hermans, hieraan verleende VPRO-verslaggever Anton de Goede medewerking.

Nu dan het 30e nummer met een gesprek met dichteres Astrid Lampe, winnares van deIda Gerhardtprijs. De redactie aarzelt niet en zet de dichteres steeds op het verkeerde been, daar waar Lampe gewend is iedere journalist met een kluitje in het riet te sturen. De vaste rubriek van Werner Tholen Gekken & Dwazengaat dit maal over John Reed, de schrijver van Ten Days that shook the World. In vorige nummers kwamen andere drankorgels en desperados uit Letterenland aan de beurt zoals Bukowski, Salinger. Paul Snoek, Brendan Behan, Emmanuel Bove of Antonin Artaud. Essayvuurwerk is er in dit nummer van Aart van Soest, die een gedicht van Ronsard belicht en dan zijn er fraaie gedichten van o.a. Eva Kuylman en Barney Agerbeek. Een aantal van de dichters van Opspraak treedt op in de Levende Dichtersalmanakvan de VPRO.
De afwisseling tussen spannende stukken en serieuze poëzie en de terugkeer van het literaire interview maken Opspraak tot het beste literaire blad van dit ogenblik. Het is te hopen dat het blad o.l.v. Jack Koehorst nog vele edities mag beleven.

Tags: