Verscheur die Koran maar ergens anders
Woensdag 28 November 2007 in categorie Politiek & Maatschappij, Religie
Vandaag dient zich weer een interessante casus aan over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. De Volkskrant bericht namelijk dat Geert Wilders een film aan het maken is waarin de Koran wordt neergezet als een fascistisch boek. De regering is hier niet blij mee en heeft Geert Wilders gewaarschuwd voor de heftige reacties die dit kan oproepen in binnen- en buitenland. Minister Hirsch Ballin heeft hem erop gewezen dat hij respect moet tonen 'voor ieder geloof en voor datgene wat voor een ander heilig is'.
Wat moeten wij als Nederlandse bevolking hiermee aan? In principe mag iedereen zijn mening ventileren, dus ook Wilders. Maar mag ook iedereen zijn mening verkondigen wanneer dat risico's voor de samenleving kan opleveren? En dat terwijl het grootste deel van de samenleving het niet eens is met die mening? Wat is de prijs die wij bereid zijn te betalen voor het recht op vrije meningsuiting van Geert Wilders? Maar ook: in hoeverre zijn wij bereid de vrijheid van het religieus gedachtegoed van moslims te verdedigen?
In de praktijk is vrijheid van meningsuiting betrekkelijk. Allereerst zijn er wettelijke beperkingen. Ons staatshoofd een vrouw van lichte zeden noemen mag bijvoorbeeld niet. Een oproep tot het verscheuren van de Thora zal vrijwel zeker leiden tot een aanklacht wegens antisemitisme.
Daarnaast zijn er dikwijls ook praktische bezwaren. Zo is het niet verstandig om in het clubhuis van de Hell's Angels je recht op vrije meningsuiting uit te oefenen door de aanwezigen uit te maken voor mongolen. Misschien moet Geert Wilders dat éérst eens proberen, je moet tenslotte klein beginnen.
Voorts wordt het belang van allerlei vrij geuite meningen voortduren beoordeeld door anderen. Bij een ingezonden brief naar de krant bekijkt de redactie of deze mening de moeite waard is voor de lezers. Wilders wil zijn film laten uitzenden op televisie. Waarschijnlijk gaat hij ervan uit dat daarvoor van die kant belangstelling is. De omroepen doen er goed aan om deze film te beoordelen als elk ander willekeurig produkt dat iemand instuurt. Want waarom wél de mening van Wilders uitzenden en niet de mening van Willem uit de Haagse Schilderswijk?
Welbeschouwd is onze vrijheid van meningsuiting de laatste jaren er niet op vooruit gegaan. Dat komt doordat sommigen van dat recht nogal excessief gebruik maakten. Ze verkondigden luidkeels extreme opvattingen. De zonder nuance uitgeslagen taal van Fortuyn, Van Gogh, Hirsi Ali en Wilders leidde tot een dusdanige polarisatie in het debat, dat we achteraf kunnen vaststellen dat hierdoor juist anderen zijn beperkt in hun vrijheid van meningsuiting. Schrijvers, cabaretiers, cartoonisten en fotografen kunnen hun werk over het onderwerp Islam niet meer zonder risico publiceren. Wanneer de toon enigszins gematigd was gehouden, was er naar mijn indruk veel meer mogelijk geweest, ook in de kritiek op de Islam.
Ikzelf ben in elk geval niet bereid om terwille van de vrije mening van Geert Wilders extra op mijn hoede te moeten zijn in trein, bus of metro. Die prijs wil ik alleen betalen wanneer hij zijn film in première laat gaan in Islamabad en daarbij in hoogst eigen persoon de Koran verscheurt. Want het recht op vrije meningsuiting hoort naar mijn vrije mening zich natuurlijk niet te beperken tot het relatief veilige Nederland.
| Tweet |
