bezoek aan de bajes

Vrijdag 02 Juni 2006 in categorie Criminaliteit en recht

Onlangs was er een open dag in de Bijlmerbajes*). Voor de brave buitenwacht dan, niet voor de bewoners. En ook niet iederéén mocht naarbinnen, je moest expliciet zijn uitgenodigd door een van de medewerkers. Ik ken een medewerker, dus ik erheen. Zo'n kans tot penetentiair voyeurisme krijg je immers maar zelden als je geen criminele inborst hebt.
Nadat alle metalen in en buiten mijn lichaam elektronisch waren gedecteerd en goedgekeurd mocht ik de gevangenis in. Ik kan u vertellen: ik werd er niet vrolijk van. Daar is een gevangenis ook niet voor bedoeld, zult u zeggen. Mooie boel zou dat worden, als de gevangenen hossend en zingend door de gangen gaan, nietwaar? Nee, ik wil alleen maar duidelijk maken dat de bajes geen luxe hotel is, zoals door populisten dikwijls met graagte wordt beweerd.
De cellen zijn klein, niet groter dan de laadruimte van een forse bestelwagen. De getraliede ramen laten weinig licht door. De bedden zijn smal, met dunne harde matrassen. Langs de wand is een tafelblad. Daar staat een televisie op. Geen plasma breedbeeld, maar zo'n beetje het goedkoopste en kleinste tv'tje dat er bij de Mediamarkt te krijgen is.

Bewakers achter monitoren in donkere glazen hokken beslissen of de tussendeuren voor je opengaan of niet. De liften zonder knoppen worden op afstand bestuurd. Helemaal bovenin de torens zijn de isoleercellen, met een kwellend mooi uitzicht op de vrije wereld. Op de gang staan de attributen voor de bijstandseenheid: helmen, gummistokken, een stretchbed met boeien. Daarmee worden eventueel amokmakende gedetineerden weer in het gareel geknuppeld en gekneveld.

Het grijze beton van de torens met lange gangen en stalen deuren laten een deprimerende indruk achter. Vandaag lees ik in de krant dat Justitie nog verder wil bezuinigen op het gevangeniswezen. Camera's en computers gaan personeel vervangen. Bewaarders moeten toezicht houden op 24 in plaats van 12 gevangenen.
Dat lijkt me geen verstandig idee. Er is een grens aan de mate waarin je gestraften kunt afknijpen, met als gevolg grotere risico's voor het bewakend en verzorgend personeel.

Nee, dan moet je als overheid ook durven kiezen, daadkracht tonen. Je moet all the way durven gaan, zou ik zeggen. In dat scenario heb je helemaal geen bewakers meer nodig. Sluit het geboefte op, gooi af en toe een brood over de muur en laat ze het verder lekker uitzoeken. Er is daarbinnen alijd wel iemand die spontaan de leiding neemt...

*) Officieel: Penetentiaire Inrichting Over-Amstel.

Tags: