Archief: artikelen van
Dinsdag 09 Juli 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
[fortune cookie 8]
Je kunt heel aardig dammen, je reist naar Zuid-Imaginesië en ontmoet daar iemand die eveneens aardig kan dammen. Althans wat zij daar onder dammen verstaan, want al na de eerste zetten blijkt dat ze in Zuid-Imaginesië heel andere spelregels bij het dammen hanteren. Dat wordt op zijn minst een flinke discussie.
En het wordt regelrecht ruzie wanneer de andere partij zijn spelregels niet ter discussie wenst te stellen. Bijvoorbeeld omdat de Zuid-Imaginees beweert dat de heilige Imaginesius de regels van het damspel heeft vastgelegd en dat daar niet aan mag worden getornd.
Ik roep maar wat, want ik verlies al van een zesjarige Nederlander, laat staan van een volgroeide Zuid-Imaginees. Dus mij zal het allemaal worst zijn.
Maar ondertussen hebben we door middel van deze simpele vergelijking wel de essentie van de integratieproblematiek in Nederland bij de kop. Het zijn de verschillende setjes spelregels die nu niet bepaald lekker in elkaar passen. Dan hoef je de discussie of de Islam nu wel of niet een achterlijke godsdienst is niet eens te voeren. Overigens is dat een compleet zinloze discussie, want de Islam niet meer of minder achterlijk dan andere strikt beleden religies.
Marokkanen hebben mij zelf geleerd dat zij de accenten van hun loyaliteit en betrokkenheid heel anders leggen dan wij vanuit onze westerse opvoeding gewoon zijn. Dit zal zeker ook gelden voor andere bevolkingsgroepen, maar één is wel genoeg in dit bestek.
De familie komt bij Marokkanen op de eerste plaats. Kort en krachtig door de bocht geformuleerd zal de rest van de wereld hen bij wijze van spreken een rotzorg zijn. Een soort clan-principe. Op je familie kun je altijd terugvallen. Daar staat tegenover dat men zich ook onvoorwaardelijk loyaal moet opstellen tegenover de regels en gebruiken die binnen de familie gelden. Uiteraard vloeit een belangrijk deel van die regels voort uit religieuze opvattingen. De mengverhouding tussen religieuze geboden en zelf ontwikkelde denkbeelden wordt meestal sterk beïnvloed door de hoeveelheid genoten scholing. De simpele ziel zoekt nu eenmaal eerder houvast bij voorgekookte religieuze dogma's dan degene met een door scholing verbreed wereldbeeld.
De loyaliteit en gehoorzaamheid ligt daarom dikwijls niet bij abstracte zaken als 'de staat' of 'de maatschappij', maar bij de familie. En de familie stelt de spelregels vast. Deze dienen strikt te worden nageleefd. Wie ertegen zondigt, bezoedelt 'de familie-eer'.
Ga er dus maar aanstaan als Marokkaanse jongere die in Nederland is opgegroeid. Je bent in een damtoernooi beland waar totaal andere regels gelden, maar thuis is je ingeprent dat je je onvoorwaardelijk aan je
eigen regels dient te houden. Geen compromissen.
Dat damtoernooi is dan wel heel lastig te spelen, laat staan te winnen...
Dinsdag 09 Juli 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
[fortune cookie 9]
De gemiddelde Marokkaanse man in Nederland, of Islamitische man in het algemeen, denkt het allemaal lekker voor elkaar te hebben. Hij heeft de religie naar zijn hand gezet en is dus de baas in huis. Tenminste, dat denkt hij en de vrouwen laten hem in die waan.
Onze Nederlandse maatschappij heeft een emancipatieproces doorgemaakt, waardoor man en vrouw door de bank genomen op een gelijkwaardiger en kameraad-schappelijker manier met elkaar omgaan. Dat is althans de norm en zelfs vastgelegd in de wet.
In het grootste en meer traditioneel ingestelde deel van de Marokkaanse cultuur is er nog steeds sprake van twee werelden, de wereld van de man en de wereld van de vrouw. Vroeger was dat bij ons ook zo, maar dat is wel heel lang geleden.
Deze rolmodellen worden door ons dus tegenwoordig als ouderwets gezien. En dat zijn ze ook, want die 'ouderwetse' Marokkaan is toch nog niet zó ouderwets dat hij de materiële geneugten van de Westerse cultuur afwijst. Gelijk heeft hij natuurlijk, maar dan moet hij vervolgens niet gek kijken als ook allerlei archaïsche gebruiken en machtsverhoudingen binnen zijn cultuur ter discussie worden gesteld. In het bijzonder: zijn mannelijk machtsmisbruik ten opzichte van de vrouw.
In het verleden had ik verscheidene keren een Marokkaanse vriendin en kreeg daarmee het voorrecht de wereld van de Marokkaanse vrouw als het ware 'van binnen uit' enigszins te leren kennen. Wat ik te zien kreeg was even verbijsterend als vermakelijk. Of misschien moet ik eerder spreken van leedvermaak, want daar ontkom je niet aan wanneer je aan de andere kant het macho-gedrag van veel Marokkaanse mannen waarneemt. Die mannen die alles onder controle denken te hebben...
Vanuit de optiek van de Islamitische heren der schepping waren mijn vriendinnen natuurlijk regelrechte 'hoeren', maar deze kwalificatie moeten we maar zien als een uiting van diep gefrustreerde onmacht. Want de voor hen ontluisterende conclusie moet zijn: de Marokkaanse man wordt belazerd waar hij bijstaat. In elk geval dient hij ernstig rekening te houden met deze omstandigheid.
De vrouwen hebben zo hun eigen methoden om subtiel onder de hen opgelegde onderdrukkende regels uit te komen. De saamhorigheid en loyaliteit onder vrouwen, vriendinnen, is groter dan ten opzichte van hun (aanstaande) echtgenoot, broers of vader. Ook worden de typisch vrouwelijke machtsmiddelen genadelozer aangewend dan tegenwoordig in onze cultuur gebruikelijk is.
Een klassiek wapen is uiteraard de sex: menig mannelijk wangedrag wordt genadeloos afgestraft door middel van gedwongen seksuele onthouding. Een verkeerde opmerking is doorgaans al voldoende om acute en subliem geacteerde migraines bij de vrouw te veroorzaken, meestal gecombineerd met de bekende 'zwijgstraf'. Ze zegt minstens een dag geen woord meer en neuken kan het baasje uiteraard voorlopig vergeten. Die komt er zogezegd voorlopig niet meer in...
Met name vrouwen die een huwelijkspartner krijgen opgedrongen schikken zich dikwijls niet zomaar in hun lot. Vooral wanneer zij de toekomst voor zichzelf toch anders hadden gepland. Zij zijn meesteressen in het met een stalen gezicht verzinnen van allerlei verhalen, smoezen en uitvluchten om een verborgen tweede leven aan het zicht van de echtgenoot te onttrekken. En dat is zonder meer knap te noemen, gezien de enorme sociale controle binnen de Marokkaanse gemeenschap.
Uiteraard zullen vrouwen dit niet jarenlang achter elkaar doen, maar vooral in het begin is de neiging om het er toch even van te nemen groot. Ook is er natuurlijk geen sprake van gewoontes waarvan de hele gemeenschap doortrokken is, maar incidenten zijn het daarentegen allerminst. Ik heb tamelijk veel vriendinnen van mijn toenmalige vriendinnen met andere heren op stap gezien dan hun echtgenoot.
Vooral bij sterke, eigenzinnige vrouwen die meer vrijheid willen dan hun vaders voor hun in gedachten hadden lijkt hun -meestal tijdelijke- promiscuïteit niet een daad van losbandigheid, maar eerder een van verzet. Een poging om in elk geval nog een klein stukje zelfrespect en eigenwaarde voor zichzelf veilig te stellen.
En ach, de maagdelijkheid, daar zitten de dames niet mee. Ze weten er alles van. Vooral van de 'maagdelijkheid met terugwerkende kracht'...
Het bovenstaande is nog maar een tipje van de sluier, om een in dit verband toepasselijke uitdrukking te gebruiken. Voor de sterkste staaltjes laat ik mij de bek niet openbreken.
De enige redding voor de Marokkaanse man in onze Nederlandse samenleving is emancipatie. Sommigen nemen nu nog hun toevlucht tot het halen van volgzame bruiden uit het moederland. Maar dat is een achterhoedegevecht dat ook in de praktijk steeds moeilijker te voeren zal zijn, getuige de plannen van het waarschijnlijk komende kabinet.
Het zelfbeeld van menige Marokkaanse man in Nederland gaat zware tijden tegemoet. En heel eerlijk gezegd: ik verkneukel me daar wel een beetje over...
Dinsdag 09 Juli 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
[fortune cookie 10]
De Islam heeft het geestelijk leven van haar gelovigen stevig in haar greep. Desondanks moet zij in veel gevallen concurrentie dulden van het bovennatuurlijke. Dat ramt zelfs Allah er niet uit. Vooral in Marokkaanse dameskringen wil het nogal eens gonzen van de geestverschijningen en duistere machten uit een andere wereld.
"Ik zat met mijn moeder in de kamer. Het was stil, zij kamde mijn haren. Alleen het regelmatige, ruisende geluid van de kam was te horen: whssjt, whssjt, whssjt... Plotseling hield mijn moeder op met kammen en legde haar hand geschrokken op mijn schouder. Hoor je dat? vroeg ze. Ssst! Ik luisterde aandachtig. We hielde allebei onze adem in. Een paar meter van ons vandaan klonk datzelfde geluid, van het kammen van haren: whsssjt, whssjt, whssjt... Naast ons zat nog iemand haar haren te kammen, een onzichtbare, de geest van een vrouw, dat kon niet anders. Wie kon dat zijn? We verbeeldden het ons niet, we hoorden het allebei, mijn moeder en ik..."
Dit soort zaken zijn net zo werkelijk als het ware geloof, dat juist ondermeer is ingesteld om dit soort oudewijvenpraat de kop in te drukken. Maar de oude wijven geven het door aan de jonge meiden, die op hun beurt weer oude wijven worden en de volgende generatie inwijden in de zaken waarmee je maar beter niet kunt spotten.
In de praktijk kan het uitmonden in -naast de Islam- een tweede middel ter sociale controle en machtsuitoefening.
Er zijn er bijvoorbeeld heel wat die de vaste overtuiging zijn toegedaan, dat iemand die je kwaad wil doen macht over je kan uitoefenen wanneer hij een persoonlijk voorwerp van je wegneemt en in zijn bezit houdt. Het is dan zaak dat voorwerp zo snel mogelijk weer terug te krijgen, om de ban te breken.
Een vrouw vertelde mij in paniek dat een door haar afgewezen man een schoen van haar had weggenomen. Deze wetenschap leidde er toe dat zij zich zelfs lichamelijk onwel begon te voelen.
Ook hoorde ik van een serieuze angst om vergiftigd te worden door de familie van de man, want kennelijk weten in sommige kringen de oude tandeloze krengen hun onbeduidendheid kunstig te maskeren door zich zorvuldig een imago van toverkol aan te meten, begiftigd met duistere macht.
En zo zit men elkander driftig op te fokken in dat vrouwenwereldje, voornamelijk wanneer ze nog leven in het traditionele isolement dat hun door de heren der schepping is opgelegd. Er wordt wat afgekletst en geroddeld in het badhuis, alwaar zij onderwijl gezusterlijk elkaars schaamhaar scheren...
Dinsdag 09 Juli 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
[fortune cookie 11]
Wie zich tot dusver heeft zitten verkneukelen omdat hij in deze serie het 'gelijk' van onze professor-martelaar toch maar even mooi bevestigd ziet, zal bedrogen uitkomen. Sommige lagen in onze eigen autochtone bevolking overtreffen de meest analfabetische Berber met gemak in 'achterlijkheid'.
Ik zal het verhaal maar even zorgvuldig anonimiseren, ter bescherming van de privacy van alle betrokkenen. En dus zal ik zo integer zijn om hen alleen met de initialen aan te duiden.
De Marokkaan B. is een man van ongeveer mijn leeftijd op wie ik bijzonder gesteld ben. Hij heeft van jongsaf aan altijd door heel Europa heen hard gewerkt en woont nu al enige tientallen jaren in Nederland. Net als de meeste Marokkanen van zijn generatie spreekt hij ietwat steenkolen-Nederlands, maar dat mag de pret niet drukken. Integendeel, zou ik eerder zeggen. Hij is bijzonder goed geïntegreerd in de samenleving. Hij is ook zeer intelligent, maar is in zijn jeugd door familie-omstandigheden verstoken gebleven van verdere scholing. Helaas is hij daardoor altijd min of meer veroordeeld geweest tot werk voor laaggeschoolden, in zijn geval magazijnbediende. Niettemin deed hij het werk met enthousiasme en volle inzet.
Nogal wat allochtonen doen op deze manier werk dat in feite onder hun potentiële capaciteiten ligt. Zo ook B. Hij verkeert daardoor nogal eens in de situatie dat hij op de werkvloer geacht wordt samen te werken met Nederlandse collega's die -hoe zeg ik dat eens diplomatiek- op een gegeven moment maar van de lagere school zijn afgetrápt omdat ze er anders op hun twintigste nóg hadden gezeten.
Begin jaren negentig werkte B. in het onderdelenmagazijn van een automobielbedrijf met de naam van een inheemse vogel die begint met de letter M. en is gevestigd in de plaats A., op het industrieterrein van de wijk Z-O. Ze zijn dealer van het bekende Duitse automerk O. en in die tijd was ook de bij Nederlandse journalisten uiterst populaire voetbalcoach Van G. daar klant. Dit laatste is een sappig detail voor de voetballiefhebbers onder u, verder heeft het eigenlijk niets met de zaak te maken. Tenzij u graag in dezelfde auto wilt rijden als Van G., want dan zou ik zeggen: koop 'm niet bij die vogel te A.-Z-O. Want wat is de achtergrond van mijn zo integer geanonimiseerde rancune..?
Louter om het feit dat B. een Marokkaan was, om het feit dat hij hard werkte terwijl zijn gewaardeerde Nederlandse collega's zaten te klaverjassen, moest hij van hen een eindeloze stroom racistische grappen en treiterpartijen incasseren. Tot B.'s ongeluk woedde toendertijd ook nog eens de Golfoorlog, waardoor hij consequent met Saddam Hoessein werd aangesproken, een twijfelachtige eer die vele besnorde Marokkaanse mannen in die periode te beurt viel.
B. vroeg herhaaldelijk zijn chef iets tegen de pesterijen te ondernemen, maar de man was van dezelfde deerniswekkende domheid als de overige Nederlanders in het magazijn. De chef zette weliswaar een hoge borst op, maar wist het niveau van 'directeur van de vlakjes en de potloden' niet te ontstijgen. Van zijn sociale vaardigheden kon dan ook niet veel worden verwacht. Integendeel, B. moest maar tegen een geintje kunnen. Dat was nu eenmaal 'de humor van de jongens'.
Meermalen werd B. op deze manier de ziektewet ingetreiterd. Ik zag hoe hij zat te janken van de stress. Niettemin probeerde hij telkens weer aan het werk te gaan. Uiteindelijk zocht hij het hogerop: bij de heren directeuren zelf. Die beloofden er iets aan te doen, maar het uiteindelijk resultaat was dat B. uit het magazijn werd gehaald en op rotklusjes werd gezet, zoals het handmatig poetsen van auto's. Waaronder de luxe wagen van de populaire voetbalcoach, maar dit nogmaals terzijde.
B. is uiteindelijk ontslagen en zat voor het eerst in zijn leven in de WW.
Niettemin: eind goed al goed, tegenwoordig werkt B. met veel plezier in het magazijn van een boekenbedrijf in een andere stad A. Daar doen ze normaal, zoals het hoort. Want integreren moet tenslotte van twee kanten komen.
Voor wie vond dat dit stuk een nogal denigrerende teneur had: juist, zo voelt dat dus als je niet voor vol wordt aangezien.
Daarom draag ik het op aan alle wel fatsoenlijke magazijnmedewerkers, autobedrijven en voetbalcoaches in Nederland.
Niet aan letterlijk opgehemelde professoren uiteraard...
Woensdag 26 Juni 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
Het echte vakantiegevoel wordt pas opgeroepen door het post-vakantiegevoel: ha, we zijn weer thuis!
Het 'pvg' brengt enerzijds een besef boven wat mij allemaal bespaard is gebleven gedurende die vakantieweken.
Ik heb bijvoorbeeld twee hele weken de namen Leefbaar Nederland, Lijst Fortuyn en Balkenende niet hoeven horen.
Ik ben veertien dagen lang niet door Erwin Krol voor het dilemma gesteld welke kleren ik nu weer moest aandoen.
Anderzijds brengt het 'pvg' waardering voor de goede dingen des levens in eigen huis en tuin (respectievelijk balkon): het water dat weer naar water smaakt, de zon die altijd weer achter de wolken schijnt, het bed dat mijn lichaamsvorm heeft onthouden, het doucheputje dat minder vies is omdat het onze eigen haren zijn die daar in liggen.
Het veilige gevoel dat op de Westelijke Maasoever vriendelijke Belgen wonen, die bier brouwen in plaats van bommen en in de dagelijkse omgang zelfs beleefder zijn dan ikzelf.
Ja, ik ben weer lekker thuis. Ik kan mijzelf weer zijn.
Maandag 27 Mei 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
Wij mensen in de grote stad zitten nu altijd wel lekker duur een belangrijk te doen, maar laten we het maar toegeven: het platteland is de werkelijke maat der dingen. Daar doen mensen nog normaal, aardig en spontaan tegen je. Daar hoor je de kinderen minder schreeuwen. Daar kun je nog relaxed winkelen en hebben verkopers (m/v) nog oprecht belangstelling voor je. Daar hoeven ze niet
overal aan te verdienen.
Indertijd gaf het status wanneer je stadsrechten kreeg. Dan was je economische kostje gekocht.
In de huidige tijd zouden wij er beter aan doen om het fenomeen 'dorpsrechten' in te voeren. Lijkt mij zeer begerenswaardig. Amsterdam weer een dorp. Uiteraard met alle plichten van dien. Zoals een dorpspomp op de Dam en de SRV-man aan de deur.
o ja: containerterminal te koop. In staat van nieuw.
Woensdag 15 Mei 2002 in categorie Overpeinzingen & andere gedachten
Soms vallen mij de raarste dingen in. Ik zie Wim Kok bij Barend & Van Dorp narrig en stuurs een deuntje van Skik beluisteren en vraag mij ineens af: van welke muziek houdt die man eigenlijk? Nooit bij stil gestaan.
Van Socialistische Strijdliederen? Simply Red? Het Kokzakkenkoor? Iemand enig idee?
Het koor De Stem des Volks zingt 'Morgenrood'
