Geweld op school

Dinsdag 08 Februari 2005 in categorie Waargebeurde verzinsels

Geweld op scholen is weer in de belangstelling. Scheldende en dreigende ouders, anarchie in de klaslokalen, gewelddadige leerlingen. De leraren branden af waar je bijstaat.
Behalve Toon Beuken, docent maatschappijleer op een grote scholengemeenschap, gevestigd in een van de beruchtste wijken van Amsterdam. Hij heeft nergens last van. Hoe kan dat? Waar slaagt Toon waar duizenden van zijn collega's falen?
De sympathieke raspedagoog geeft ons een onthullend college...

Ik ben een zogeheten zij-instromer. Oorspronkelijk zat ik in de ontwikkelingshulp om zo te zeggen. Na mijn commando-opleiding bij de marine ben ik namelijk jarenlang huurling geweest. Bosnië, zuidelijk Afrika, die kant uit.
Na mijn veertigste besloot ik het rustiger aan te gaan doen. Dan is het onderwijs een mooie uitdaging, vind ik. En het is een prachtbaan. Alleen de eerste keer moet je even op je strepen gaan staan, daarna loopt 't bijna vanzelf.
De eerste schooldag kom ik om te beginnen in battledress op m'n werk. En in een Hummer. Daar komen die brugklassertjes dan allemaal nieuwsgierig omheen staan en dan gaat deze Toon meteen even de toon zetten.
Dan zeg ik: "Wie 'm aanraakt hijs ik in 't gymlokaal aan z'n voeten naar 't plafond."
Je moet namelijk bij kinderen meteen grenzen stellen en die consequent handhaven. Dan voelen ze zich veilig. Eigenlijk is 't in al die jaren dus ook maar één keer voorgekomen dat ik er eentje een dagje in de gymzaal moest laten hangen. Verbazingwekkend hoe zo'n jong op dat moment boven zichzelf uit kan stijgen, zeg maar. In één klap volwassen!

Nou en als ik dan voor de eerste keer de klas binnenkom dan vraag ik: "Wie is hier de baas?"
Dan is er altijd wel zo'n ettertje dat triomfantelijk om zich heen gaat kijken en uitdagend schreeuwt dat hij dat natuurlijk is. Handig, want zo pik je meteen het leidertje eruit.
Je stapt dan even rustig op zo'n jongen af, je vat hem stevig vast ter hoogte van zijn oren en tilt hem aan z'n kop een halve meter van de grond. Moet je zien hoe rustig en gedwee hij dan blijft hangen, want dat slome puberlijf bungelt natuurlijk héél eng alleen maar aan dat enkele kippennekkie.
Vervolgens stel ik de vraag nóg een keer en in alle gevallen hebben ze dan 't antwoord in één keer goed. Snelle leerling, zullen we maar zeggen. Als beloning mag hij eventjes naar huis om een schone onderbroek aan te trekken.

Heel af en toe komt het voor dat ik een verschil van pedagogisch inzicht heb met bepaalde ouders. Die willen bijvoorbeeld een klacht indienen bij de inspectie over mij. Ik treed dan altijd eerst in dialoog met die mensen. Dan zeg ik: "Denk erom, ik wéét waar je woont!" Dat kweekt meteen enorm veel begrip voor mijn standpunt en de zaak is daarmee altijd onmiddellijk uitgepraat.
Ook is het wel voorgekomen dat zo'n snotjong mij dreigde dat hij wel eens al z'n grote broers, neven en ooms erbij ging halen. In sommige culturen doen ze dat nu eenmaal graag. Die maken er meteen een heel familiegebeuren van. Vinden ze blijkbaar gezellig. Dat respecteer ik natuurlijk.
Dus ik zeg: "Doe geen moeite, ik kom wel bij jullie langs."
Ik maak er namelijk een gewoonte van om minstens één keer per jaar bij elke leerling op huisbezoek te gaan. Dan zie je eens hoe zo'n knapie woont, in wat voor gezin hij zit, z'n eigen kamertje, z'n speelgoed, dat soort dingen. Heel nuttig voor iedere leerkracht. Vanaf dat moment begrijp je mekaar altijd een stuk beter, heb ik gemerkt.

Kortom, ik ga daar op huisbezoek. Nu kom ik zelf ook uit een grote familie, dus ik neem gelijk mijn zes broers mee. Dat zijn van die gezellige rauwdouwers moet u weten, die zitten afwisselend in de wegenbouw, in sloopwerken, in 't havenbedrijf of in de bajes. Bovendien zijn ze stuk voor stuk net zo breed als ik, dus ja, gek genoeg schept dat altijd meteen een stukje duidelijkheid als je dan bij zo'n gezin over de vloer komt. En daar draait het tenslotte allemaal om in het onderwijs, nietwaar? Duidelijkheid!

Het is zonder meer een prachtig vak. Ik kan al mijn talenten erin kwijt. Jammer genoeg wordt tegenwoordig het onderwijsklimaat een beetje verpest door die softe types, van die idealistische mietjes die met die kinderen nog een band willen opbouwen. Allemaal gelul uit de jaren zeventig. De huidige tijd vraagt nu eenmaal om een andere aanpak. Ik zeg altijd: het moderne leraarschap bestaat voor tien procent uit inspiratie, tien procent transpiratie en tachtig procent intimidatie!"

Tags: