Archief: artikelen van
Zondag 11 Augustus 2002 in categorie Gozertje
Mijn vader schreef vandaag een verhaaltje over
dat rare bakkie dat bij hun in de slaapkamer op het nachtkastje staat. Helemaal snappen deed ik het niet. Maar genoeg om eindelijk te begrijpen waar dat stomme ding voor is! En ook waarom ze af en toe kiften, die ouders van mij. Door
mijn schuld!
Ja, weet
ik véél: als ik wel eens in hun slaapkamer kwam zag ik altijd het deksel eraf liggen. Dus ik denk goed te doen en ik schuif dan altijd dat dekseltje er weer op! Anders worden die twee negertjes stoffig. En mijn moeder is heel precies in die dingen.
Helemaal fout dus! Daarom was die ouwe zo sjaggerijnig de laatste tijd. En daar heb
ik natuurlijk óók last van. Ik laat dat bakkie mooi open in 't vervolg.
Trouwens best een goed idee, zo'n ding. Ik ga op handenarbeid ook een paar van die bakken kleien. Maar dan niet met neukende negers erin, maar eentje met geld en eentje met patat. Dan weten ze meteen wanneer ik nog zakgeld moet krijgen en wanneer ik naar MacDonalds wil...
Woensdag 31 Juli 2002 in categorie Gozertje
De hoge bejaardenhuizendichtheid in deze buurt maakt dat er op een bankje nogal eens een tachtigplusser naast je neerzijgt. Die begint dan prompt over het weer of over 'die buitenlanders'. Zo niet Piet. Die praat over seks. Piet lust er wel pap van zo te horen. Ik geef toe dat ik zijn verhalen aanmoedig, want ze zijn interessanter dan het weer. Het kan me niet schelen of hij ze wel of niet verzint.
Piet is weduwnaar en verblijft in een uitermate groot verzorgingshuis hier vlakbij. Piet heeft de mazzel dat hij nog behoorlijk fit is. Zoals bekend wonen er aanzienlijk minder mannen in bejaardenhuizen dan vrouwen. En dus voelt deze heer zich als de haan in het kippenhok. Want er is duidelijk vraag naar potente Piet. Beweert hij althans. Want aan het merendeel van de langsschuivende dames lijkt me niet veel levenssap meer te ontwringen.
Maar Piet ziet dat anders.
"Laatst scharrelt daar zo'n krom vrouwtje 's nachts door de gangen. Achter haar rollator. Maar ondertussen wèl met haar kontje wiebelen."
"Kon dat niet gewoon door d'r kunstheup komen, Piet?"
"Niks kunstheup. Ik heb daar kijk op. Geloof me maar."
"Wat deed
jij trouwens daar 's nachts op die gang?"
"Mijn sociale plichten vervullen natuurlijk, willige dames aan hun gerief helpen."
"Ja, ja..."
"Ik ben daar natuurlijk meteen even van achteraf overheen gegaan..."
"Over die rollatordame? Ik hoor het al: jij laat er geen gras over groeien."
"Precies! Ik zei alleen wèl: je moet onderwijl wèl effe in die handremmen blijven knijpen wijffie, anders staan we straks zó aan 't eind van de gang!"
En dan wrijft Piet vergenoegd in zijn handen, terwijl hij ondertussen veelbetekenend naar de duiven grijnst die aan zijn voeten voor de bank dribbelen.
"Nee, breek mij de bek niet open...", zegt hij langs zijn neus weg.
Dit is natuurlijk regelrechte uitlokking.
"Komen ze ook wel op je kamer Piet, de dames?"
"O, zo vaak! Over aanloop heb ik niks te klagen."
"Trek je dat allemaal nog wel op jouw leeftijd?"
"Zeer zeker wel! Het gaat soms alleen wat trager, nietwaar? Maar dat maak ik van tevoren wel altijd goed duidelijk. Ze
moeten een beetje geduld met me hebben..."
"Dat is wel bespreekbaar dus..."
"Niet eens zozeer bespreekbaar, ik heb speciaal zo'n soort wandtegeltje vlak boven mijn bed hangen."
"Wandtegeltje?"
"Ja, daar houden die vrouwen van. 'O, wat een leuk wandtegeltje heb je daar, Piet!' Gaan ze altijd onmiddellijk staan lezen. En dan is het daarna vanzelf duidelijk dat het niet direct een vluggertje wordt."
"Dan ben ik toch benieuwd wat daar op dat tegeltje..."
"Een spreekwoord: Komt tijd, komt zaad!"
Ik lig dan meer dan vijf minuten in een snikkende lachtflauwte over de leuning van de bank.
"Gewoon een kwestie van een beetje pielen met een viltstift..."
Ja, Piet, ik snap het...
Dinsdag 30 Juli 2002 in categorie Gozertje
Nou heb ik van m'n vader wel een mooi eigen stuk in z'n weblog gekregen, maar ik mag er geneens een foto van mezelf opzetten! Dat pikte ik dus mooi niet!
Ik zei dat hij toch óók een foto van zichzelf erop had? Ok, een beetje een leipe foto, maar toch...
"Waarom
ik dan niet?"
"Omdat jij nog een kind bent en er zwerven allerlei enge types rond op dat internet..."
"Zoals jij?"
En dan hápt ie altijd zo lekker hè? Lachen, man!
Maar ja, géén foto dus.
Vrijdag 28 Juni 2002 in categorie Gozertje
"Tante Piet en Ome Nel gingen eens..."
"Dat lijkt me niet goed, pappa..."
"Moet je die snotwijsneus nou horen:
'Dat lijkt me niet goed!'. Zeg iets van:
'Nee, fout!', zoals een normáál kind van 6 jaar!"
"Incorrect dan?"
"Vind je het erg als pappa nu even zucht? Dat betekent niet dat pappa niet van je houdt hoor! Alleen dat hij het even moeilijk heeft..."
"Maar ik mag toch wel interrumperen als ik de juistheid van het voorgelezene in twijfel trek, pappa?"
"Niet als je 6 bent. Dán is het nog gewoon: kop dicht en luisteren! En daarna braaf slapen!"
"In weerwil daarvan acht ik het onwaarschijnlijk dat er een tante bestaat die 'Piet' heet en een oom die wordt aangeduid als
'Nel'."
"In wéérwil???"
"Ondanks."
"O."
"Waar denk je nu over na, pappa?"
"Over de toekomst. Het gaat niet goed met jou aflopen. Jij wordt vast ambtenaar. Of kabinetsformateur..."
"Ik stel voor dat je je vooralsnog beperkt tot mijn verhaaltje voor het slapen gaan, pappa."
"Goed. Tante Piet en Ome Nel gingen dus..."
"Nu zeg je het wéér!"
"Wat is daar nou mis mee? 'Pietje' is in het noorden van Nederland een gewone vrouwennaam. En 'Nel' is mijn afkorting voor 'Nelis'.
"Met dat soort complicerende factoren in een verhaal ga je een kind van 6 toch niet opzadelen, pappa?"
"Je hebt gelijk. Dat was héél dom van mij."
"Om niet te zeggen onpedagogisch. Doe maar wat anders. Over de wolf en de zeven geitjes of zo. Dat is tenminste goed te volgen..."
"Vooruit dan maar. 'Er was eens een lupus en die..."
Vrijdag 14 Juni 2002 in categorie Gozertje
14 juni 2002
Vandaag trouwt Amit met Tal. Dat hadden we eigenlijk niet verwacht van hem. Nooit zien we hem met een vriendin, het volgende moment deelt hij doodleuk mee dat hij gaat trouwen. Amit is het van het rustige, laconieke type dat maling heeft aan allerlei conventies en gedoe. En zeker wanneer het gaat om Joodse conventies en gedoe. Daarom zijn er maar vierhonderd mensen op zijn bruiloft, een reportageploeg van de BBC en een Brits parlementslid. En wij natuurlijk.
De bruiloft wordt op een speciale plek in de kibboetz gevierd. Tientallen ronde tafeltjes in de schaduw onder de bomen, iedereen praat met iedereen, iedereen danst met iedereen. Want bijna iedereen kent iedereen. Wanneer Joden elkaar onverhoopt niet kennen, gaan ze net zo lang bij elkaar informeren naar familieleden en kennissen, tot ze beet hebben. Want verdomd als het niet waar is: ten lange leste komt er altijd wel iemand bovendrijven die ze allebei kennen.
Ik ben verbijsterd over het aantal van vierhonderd mensen. Misschien ben ik van nature een beetje teveel 'op mezelf', maar al zou ik nog zo groots en meeslepend leven, ik zou er van z'n levensdagen geen vierhonderd bij elkaar krijgen die ik allemaal persoonlijk ken. U wel? Misschien als je de trouwpartij combineert met een reünie van alle onderwijsinstellingen die je ooit hebt bezocht, aangevuld met nog wat ex-collega's. Dan lukt het misschien net...
Een bruiloft in Israël verloopt aan de buitenkant tegenwoordig niet ongedwongen. Het feest is letterlijk omgeven met wantrouwig kijkende bewaking en ook tussen de gasten lopen lieden met een decent verborgen revolver tussen de broekriem.
Maar alles verloopt vlekkeloos. In Israël kun je voor een trouwpartij niet om de rabbi heen. Dat is de reden dat vele Israëlis voor het ja-woord de wijk nemen naar Cyprus. Maar Amit wilde het kennelijk lekker knus in de kibboetz, dus dan maar die rabbi erbij.
Zonder al teveel plichtplegingen worden de nodige formuleringen en bezweringen opgedreund, waar ik toch niets van versta, maar er zit tenminste schot in op die manier. Op gezette momenten roept de menigte 'amen' (ah, dat ken ik!), ik zie Amit een kaartje met een tekst kussen, de moeder van de bruid krijgt een glas wijn aangereikt, wil daarvan een slok nemen, hetgeen de rabbi nog net kan voorkomen: het is de bedoeling dat het glas aan haar dochter wordt doorgegeven. De sluier wordt opgetild en de bruid neemt een slok terwijl moeder ietwat jaloers toekijkt.
De ringen worden trots getoond en trefzeker plaatst Amit de ring aan de wijsvinger van zijn bruid. Er wordt ook nog een groot papier met een tekst geëtaleerd, de rabbi ratelt onderwijl onverdroten voort en tenslotte trapt Amit krachtdadig een glas kapot. Dit moet symbolisch gesproken het laatste zijn dat breekt binnen dit huwelijk.
Mijn vriendin is zo vriendelijk mij mee te delen dat ze nu getrouwd zijn.
Dit is natuurlijk de beschrijving van de 'goj' die er allemaal niet veel van verstaat. Maar dat is niet erg, veel belangrijker is de sfeer van saamhorigheid en mooie rituelen die wel degelijk overkomt. Daar is geen kennis van de taal voor nodig. Het is een gevoel van vriendschap, liefde en hartelijkheid dat tussen iedereen bestaat. En ik hoor daarbij, niemand die daar enige twijfel over laat bestaan.
Tijdens de informele gesprekken komt onontkoombaar menigmaal de oorlogssituatie ter sprake. Ik spreek Raanan. Hij heeft zijn kwekerij vlak achter de geluidswal die de snelweg scheidt van de kibboetz. Op 10 april werd op deze snelweg een bus opgeblazen (zie: 'Aanslag'). Hij vertelt over de onwerkelijke, absolute stilte die er na de explosie intrad. Alle auto's die in een lange file tot stilstand waren gekomen, een onbeweeglijke verbijstering, ongeloof. Het enige dat tot hem doordrong was de doordringende brandlucht, die hij omschreef als 'de lucht van een barbecue...'
De BBC-ploeg ruikt tijdens ons gesprek wat anders: sensatie. Wanneer ik even naarbeneden kijk zie ik plotseling een hengelmicrofoon tussen onze knieën hangen.
Later spreek ik jongeren die her en der, al of niet op herhaling, hun dienstplicht vervullen. Verhalen over hun angsten, hun belevenissen, de voortdurend aanwezige dreiging die het op hun leven heeft gemunt.
De vijfentwintigjarige Chai was twee weken op herhaling in de Gaza-strip. Die twee weken bracht hij voornamelijk door op een wachttoren. Maar veelzeggend was zijn opmerking dat er altijd een collega meeging wanneer hij ging douchen. Om op de uitkijk te staan.
Ik probeer zo objectief mogelijk tegen alles aan te kijken. Maar objectief zijn doe je met je verstand. Ik begrijp de emoties van mensen die klappen krijgen en hard willen terugslaan. Die emoties zullen er aan beide zijden zijn, want dat is oorlog.
Ik besef dat het goed is om nauwkeurig te luisteren, mij in te leven. Het is zo gemakkelijk meteen een politiek hygiënisch oordeel te hebben. En die pretentie had ik hier tijdens vorige bezoeken al afgeleerd. In West-Europa wordt ten aanzien van Israël gemakkelijk het woord 'oorlogsmisdaden' in de mond genomen. Het zijn inderdaad vast geen lekkere jongens, maar misschien is het hier wel 'gewoon' ouderwets óórlog en geen videogame met zware Amerikaanse luchtdrukbommen, waarbij in onze journaals nooit slachtoffers vallen. En burgers in café's en bussen opblazen is naar mijn maatstaven ook een regelrechte oorlogsmisdaad. Dus waar hebben we het over... Elke onschuldige dode is een misdaad tegen de menselijkheid.
In Amsterdam hing mevrouw Duisenberg in haar politieke onnozelheid een Palestijnse vlag buiten. Dat heet dan solidariteit. Zou het kunnen zijn dat in een oorlog een begrip als 'solidariteit' vervangen moet worden door 'partij kiezen'?
Het zou beter zijn wanneer beide vechtersbazen eindelijk eens een witte vlag aan het balkonhek knoopten.
Het zal geen liefde worden tussen Palestina en Israël, laat staan een huwelijk. Maar is een vreedzaam samenlevingscontract nu echt teveel gevraagd?
U ziet: het was een buitengewoon geslaagde, gezellige en leerzame Joodse bruiloft...
Maandag 06 Mei 2002 in categorie Gozertje
Ze hebben vanmiddag die kale doodgeschoten. 'k Weet niet meer hoe die heet, hij had een tuin geloof ik...
Mijn vader zei dat het een klap was voor de democratie en hij keek er héél zorgelijk bij. Geen idee wat 't is, democratie. Ik ben hem maar gepeerd voor de zekerheid, want als ie over klappen begint vertrouw ik het niet meer.
Buiten zei Achmed dat
zij wel weer de schuld zouden krijgen.
"Hoezo dat?", vroeg ik.
"Omdat ie tegen buitenlanders was..."
Achmed moet zich niet zo aanstellen. Ik krijg ook altijd de schuld en ik ben niet eens een buitenlander.
Achmed zei ook nog: "Hij vond dat de Islam een achterlijke godsdienst was!"
Toen ik zei dat die tuinman daar wel gelijk in had omdat zijn zuster er altijd zo achterlijk bijliep, gaf ie me een klap. Dàt moet hij mij niet flikken natuurlijk!
"Ga jij mij rammen? Moet je hierkomen, kun je een klap voor je democratie krijgen!"
Daar had ie niet van terug. Maar nou weten we allebei nog steeds niet wat het eigenlijk is, zo'n democratie...
Woensdag 01 Mei 2002 in categorie Gozertje
Regelmatig verblijf ik in Israël. Vanwege de familie. Maar ik ben een Nederlander en zelfs een
goj. Dat brengt met zich mee dat ik het land waarneem als elke Nederlander in den vreemde: met zo'n heerlijk superieure, enigszins meewarige blik. Dat herkent u vast en zeker.
U hoeft zich niet betrapt te voelen, want er is niets mis mee. Het is normaal. Het is namelijk de overlevingsstrategie van elke kat in een vreemd pakhuis. Omgekeerd gebeurt dat ook, als buitenlanders in Nederland zijn.
Ik realiseer me dat ik mezelf eigenlijk absoluut geen kat in een vreemd pakhuis meer voel en ook geen toerist. Ik voel me daar wel thuis.
Dat komt natuurlijk door de uitgebreide (schoon-)familie. Ik zit in de tamelijk luxe positie dat ik meedraai in het dagelijks leven, maar voor een belangrijk deel gevrijwaard ben van de daarmee gepaard gaande dagelijkse zorgen.
Kortom, nèt genoeg afstand om alles eens rustig gade te slaan...
