Het verpatsen van het openbaar vervoer

Geschreven voor Amsterdam Centraal

Maandag 25 Oktober 2010 in categorie Amsterdam Centraal

Foto: Arnoud de JongEnkele maanden geleden werd de exploitatie van het Amsterdams openbaar vervoer onderhands gegund aan het GVB. Het parlement vond het grootstedelijk OV namelijk te gecompliceerd om openbaar aan te besteden. De val van het vorige kabinet gooide echter roet in het eten, want deze regeling kon daardoor niet meer wettelijk worden vastgelegd.

Wat gebeurt er met onze trammetjes en bussen?

De hele zaak staat nu weer op losse schroeven, omdat het nieuwe kabinet Rutte waarschijnlijk alsnog het openbaar vervoer in de grote steden openbaar wil aanbesteden. Een onzekere toekomst voor ons openbaar vervoer in het algemeen en ons Amsterdamse GVB in het bijzonder.

Privatisering, openbare aanbesteding, het zijn geen zaken waar de gemiddelde burger veel verstand van heeft. Ik ook niet. Het wordt ons ook niet of nauwelijks uitgelegd, het voltrekt zich allemaal ver boven ons hoofd.
Maar als het fout gaat zijn wij wél degenen die straks een half uur kleumend op de halte staan.

Dat het fout kan gaan met die openbare aanbestedingen heeft het verleden meermaals aangetoond. Dikwijls wordt er dusdanig laag ingeschreven om de klus binnen te halen, dat de uiteindelijke uitvoering resulteert in een compleet fiasco. Het failliet van de Amsterdamse Thuiszorg en de dramatisch slechte kwaliteit van de geleverde diensten liggen nog vers in het geheugen. Temeer omdat het na de overname door Cordaan nog steeds een gigantische puinhoop is.
Een ander schrijnend voorbeeld is de liberalisering van de taximarkt. Daar hebben we ook nog elke dag 'plezier' van.

Profiteren
Sommige publieke voorzieningen moet je niet willen privatiseren en openbaar aanbesteden. Meestal profiteren daar een heleboel partijen van, behalve de klant.
Het kabinet rekent erop dat er tegen 2015 zo'n 120 miljoen bezuinigd kan worden door de openbare aanbesteding van het OV in de grote steden. Maar ik stel me toch zo voor dat het óók het een en ander gaat kosten. Want dat hele openbaar vervoer in Amsterdam neem je natuurlijk niet zomaar eventjes over.

Trammetjes en bussen
Hoe gaat zoiets eigenlijk in z'n werk? Ik zal wel simpel redeneren, maar ik laat me graag bijpraten.
Stel dat Connexxion in de toekomst het OV in Amsterdam gaat runnen. Wat gebeurt er dan met onze trammetjes en bussen? Gaat Connexxion die overnemen of krijgt het bedrijf de boel voor een appel en een ei in de schoot geworpen? Gaan ze het materieel van ons huren of gaan ze zelf weer nieuw materieel kopen?
Gaan ze het spul beter onderhouden dan het GVB nu doet? Want juist omdat het GVB in het verleden niet zeker was van een nieuwe concessie, liet men daar het onderhoud een beetje sloffen.
Nemen ze het GVB-personeel over of komt dat grotendeels in de WW? Gaat het management vier keer de Balkenende-norm verdienen en betalen we daar een hogere ritprijs voor zonder dat we daar nog iets van kunnen zeggen?

Infrastructuur
En hoe zit het met de infrastructuur? Krijgen we daarbij net zo'n fijne gescheiden constructie als bij de NS en ProRail? U weet wel, dat lekkere stel dat bij elke vertraging elkáár de schuld in de schoenen schuift.
Hebben we als belastingbetaler voor een dure Noord-Zuidlijn moeten dokken om het bedje te spreiden voor private ondernemingen als Connexxion, Arriva en Veolia?
En wat nu als helemaal niemand nog zin heeft om het openbaar vervoer in Amsterdam voor z'n rekening te nemen?
Ik zou het me zomaar kunnen voorstellen...

Tags: