Grootheidswaanzin en zelfoverschatting

Maandag 14 Januari 2008 in categorie Amsterdam Centraal

Stadsbestuurders uit heden en verleden hebben toch altijd de neiging gehad om aan enige zelfoverschatting te lijden wat betreft het organiseren van grote internationale evenementen. In de jaren tachtig van de vorige eeuw probeerde burgemeester Ed van Thijn de Olympische Spelen van 1992 naar Amsterdam te krijgen. Die poging heeft heel veel geld gekost en liep uit op een jammerlijke mislukking. Inmiddels heeft men deze ervaring verdrongen en men krijgt er zo langzamerhand weer zin in.
Want wat zou het toch prachtig zijn wanneer Amsterdam de Olympische Spelen van 2028 zou krijgen, een eeuw na de vorige spelen! Of wanneer Amsterdam gastheer mocht zijn voor het WK voetbal! Bij die laatste ambitie kregen we meteen al de kous op de kop van de FIFA, want die vond de Amsterdam ArenA voor zoiets veel te klein. Hierdoor liet wethouder Gehrels zich natuurlijk niet uit het veld slaan en ze stelde direct maar een nieuw megastadion voor. Zo'n immense sportkrater in het landschap moet natuurlijk ergens staan en de wethouder liet haar fantasie de vrije loop. Het kon in het IJmeer, tussen Noord en Zaanstad of tussen Amsterdam en Almere. Misschien zelfs op een eiland voor de kust! Dat wordt nog lastig voetballen bij windkracht 10, maar niets lijkt de wethouder te dol om de wereld te laten weten dat Amsterdam heus niet onderdoet voor Beijing of Kaapstad!

Grote broek
GroenLinks torpedeerde direct de voorgestelde locatie in het IJmeer, maar voor de rest zijn alle opties nog open. Waarom trekt Amsterdam toch altijd zo'n grote broek aan wanneer het om dit soort evenementen gaat? Kunnen wij nu niet de nederigheid opbrengen om te erkennen dat Amsterdam op wereldschaal domweg een maatje te klein is voor deze dingen (Amsterdam: 800.000 inwoners, Beijing: 14 miljoen inwoners, Kaapstad: 3 miljoen inwoners)?
Dat is toch zoiets als: Liechtenstein gaat de Olympische Spelen organiseren.

Kosten
Bij oppervlakkige beschouwing lijkt het allemaal prachtig: Amsterdam staat wereldwijd in de belangstelling en het bedrijfsleven verwacht zoals altijd goede zaken te doen. Ook de impuls voor de werkgelegenheid wordt er telkens bijgesleept. Maar wie kritisch kijkt ziet direct al veel nadelen. De organisatie van evenementen op wereldschaal doet een zware aanslag op de portemonnee. De ervaring leert dat Olympische steden zelden uit de kosten komen, dus het is uiteindelijk de belastingbetaler die opdraait voor de verliezen.

Bij dergelijke grote evenementen heb je natuurlijk niet voldoende aan één enkel groot stadion. Er moeten tientallen accommodaties komen die allemaal moeten voldoen aan de eisen van het IOC of de FIFA. Daarnaast moet de infrastructuur drastisch worden uitgebreid en extra onderdak worden gecreëerd voor honderdduizenden mensen: bezoekers, medewerkers, sporters, internationale pers etc.
Het bouwen van grote sportaccommodaties gaat onvermijdelijk ten koste van de kleinschalige sport in de wijken en buurten. Een euro kan immers maar één keer uitgegeven worden.

Beveiliging
De beveiliging van een WK Voetbal of Olympische Spelen is nog een verhaal apart. Wanneer de Spelen in 1992 in Amsterdam zouden zijn doorgegaan, waren de buurten rondom het toenmalige Olympisch Stadion veranderd in een vesting. Bewoners zouden uitsluitend met pasjes toegelaten worden tot hun eigen woonomgeving. Het laat zich raden dat de beveiligingsmaatregelen in de huidige tijd, na de 11 september-aanslagen, nog veel draconischer zullen zijn. Immers, de terrorismedreiging en het supportersgeweld zijn de afgelopen twintig jaar alleen nog maar toegenomen. De Amsterdammer zal zware offers moeten brengen waar het z'n persoonlijke vrijheid betreft. En het valt zeer te betwijfelen of daar een ruimhartige compensatie tegenover staat, bijvoorbeeld in de vorm van goedkope toegangskaarten. De praktijk leert dat het vooral de bobo's zijn die op de eerste rij zitten, het plebs krijgt de lasten, niet de lusten.

Fonkelnieuw
Het is dus te hopen dat het stadsbestuur zich niet wederom laat verleiden tot megalomane plannen. Normaal gesproken hebben we helemaal geen nieuw en nóg groter stadion nodig. De huidige ArenA staat er nota bene pas elf jaar en wordt door de Amsterdammers nog als fonkelnieuw ervaren. Het heeft een vijf-sterrenstatus bij de UEFA, er kunnen bijna 52.000 mensen in en het dak kan ook nog dicht. En zelfs daarvan is het oorspronkelijke ontwerp indertijd al vereenvoudigd wegens gebrek aan centjes!
Dus laat die FIFA maar het heen en weer krijgen, dan kan Amsterdam intussen z'n geld aan iets nuttigers besteden.

Tags: