de leugentjes van jozias

Dinsdag 31 Mei 2005 in categorie Politiek & Maatschappij

Jozias van Aartsen kan zich altijd zo opwinden over de mythe van de bureaucratie in 'Brussel'. Die bureaucratie is onzin, dat is helemaal niet waar, zegt hij.
"De gemeente Rotterdam heeft bijvoorbeeld meer ambtenaren dan Brussel!" riep hij gisteren verontwaardigd in een televisiedebat over de Grondwet.
Jozias liegt. En daar kan ik me dan weer een beetje over opwinden.

Politici moeten er blijkbaar nog achter komen dat de meeste burgers tegenwoordig internet hebben en dus hun woorden kunnen verifiëren. De vergelijking tussen het aantal ambtenaren van Nederlandse grote steden met het aantal in 'Brussel' kwam ik al eerder tegen in het reactieforum alhier. Een mooie aanleiding om de beweringen van Jozias eens te toetsen... manke vergelijking
Het getal waar Van Aartsen en anderen dikwijls mee schermen is het aantal ambtenaren dat in 'Brussel' werkzaam is voor de Europese Commissie. Dat zijn er 20.000 1). Vergeleken met een grote stad als Amsterdam zijn dat er op het eerste gezicht inderdaad weinig. Zo heeft Amsterdam in totaal 18.493 ambtenaren, omgerekend naar full-time eenheden van 36 uur per week 2). Maar in die vergelijking wordt een aantal belangrijke gegevens weggelaten.
In het totaalcijfer van Amsterdam zijn begrepen de bedrijvensector en de facilitaire bedrijven. Onder de bedrijvensector vallen bijvoorbeeld het afval energie bedrijf, het havenbedrijf, het waterleidingbedrijf en de bank van lening. De facilitaire bedrijven omvatten onder meer het gemeentelijk vervoerbedrijf, projectmanagement en de dienst stadstoezicht. Die vergelijking gaat dus helemaal mank, want de Europese Commissie hoeft het vuil niet op te halen en geen bussen door de stad te laten rijden.

geleende ambtenaren
Beperken we ons tot het aantal ambtenaren dat in Amsterdam puur werkzaam is voor de overheidssector, dan zijn dat er nog maar 5.178 (omgerekend naar fte's). Kijk, dan wordt het natuurlijk een heel ander verhaal en gaat de vergelijking van Van Aartsen nog verder de mist in.
Bovendien vertelt Van Aartsen er niet bij dat de Europese Commissie in zeer ruime mate gebruik maakt van ambtenaren die worden uitgeleend door de lidstaten. Zij zijn specifiek deskundig op bepaalde gebieden en worden ondergebracht in zogeheten 'comités'. Er zijn tussen de 350 en 400 van deze (tijdelijke) comités4). Elke deskundige is relatief goedkoop voor Europa (40.000 euro per jaar).
Het systeem staat volgens onderzoeker Mark Rhinard onder insiders bekend als 'comitologie'. De comitologie vormt een efficiënt, maar voor buitenstaanders ingewikkeld, ondoordringbaar en technocratisch apparaat. Het vormt een van de voornaamste machtscentra in Brussel3).

transparantie
Al die ambtenarenclubjes in Brussel zijn misschien wel heel nuttig bezig, maar ondertussen bijzonder moeilijk te volgen en te controleren voor de gewone burger. Enthousiast wordt gemeld dat in de nieuwe grondwet de vergaderingen van de Raad van Ministers grotendeels openbaar worden. Maar die van de Europese Commissie en haar 'comités' nog steeds niet. Terwijl dáár de regels en wetsvoorstellen worden geformuleerd. Hier eindigt blijkbaar het 'transparante Europa' dat het nieuwe verdrag de burger voorspiegelt.

Ik wil Jozias van Aartsen graag bedanken voor zijn leugentje. Dankzij en ondanks hem heb ik weer een hoop geleerd over de EU en kan ik op 1 juni met een gerust hart gaan stemmen.

Voetnoten:
1) Bron: de Duplomaat, Mark Reijman.
2) Bron: Dienst Onderzoek & Statistiek Amsterdam.
3) Bron: NRC - Mark Rheinard, onderzoeker bij de vakgroep bestuurskunde Universiteit Leiden.
4) Bron: NRC - Zo neemt Europa een besluit.