Slechte recensies
Vrijdag 08 Juli 2011 in categorie Lezen
Een 'slechte recensie' interpreteren wij doorgaans als een negatief oordeel over een boek, film of toneelstuk.
Maar een recensie kan ook op zichzelf slecht zijn: de recensent bakt er niks van.
Het overkwam een goede vriend van mij, de dichter Karel Wasch.
Hij was toe aan een nieuwe uitdaging en waagde zich aan een roman: 'De belegering van de jonker'.
Toen hij af was, werd de roman uitgegeven bij Nymfaeum.
Enkele dagen geleden meldde Karel Wasch zich volkomen ontredderd in mijn mailbox.
Ene juffrouw Annette Jenowein bij Recensieweb had zijn boek tot de grond toe afgebrand (update: lees de toevoeging onderaan dit artikel).
Ik kende dat hele Recensieweb niet, maar zo te zien is het een theekransje van amateur-recensenten dat weinig plezier haalt uit het leven.
Zelfs auteurs als Hugo Claus en Arnon Grünberg vinden er dikwijls weinig genade.
Beul met botte bijl
Nu vind ik in het algemeen dat wanneer een auteur wordt afgekraakt, hij er op z'n minst recht op heeft dat dit deskundig gebeurt.
Al is het maar uit humanitaire overwegingen: een beul met een botte bijl doet onnodig schade.
Maar helaas is dat op Recensieweb teveel gevraagd, zeker waar het de recensie over de roman van mijn goede vriend betreft.
U begrijpt, ik ben volkomen onbevooroordeeld.
Laat ik daarom eens een recensie schrijven over de recensie. De recensie van mevrouw Annette Jenowein.
Mevrouw Annette Jenowein heeft niet of nauwelijks de moeite genomen enig onderzoek te plegen. Zo vraagt zij zich in haar epistel af of de naam Karel Wasch een pseudoniem is.
Dit is niet het geval. Je hoeft heus niet zo diep te spitten om daar achter te komen.
Ze had zelfs kunnen ontdekken dat zijn grootvader eveneens Karel Wasch heette. Voor de oorlog was deze grootvader een niet onverdienstelijk romancier.
Boosaardig
Je hoeft alleen maar de inleiding van de recensie te lezen om te weten dat er in de daarop volgende uiteenzetting geen enkele ruimte zal zijn voor medelijden met haar slachtoffer.
De schrijfster begint met het kwaadaardig citeren van anonieme en ontraceerbare bronnen, die de poëzie van Wasch zouden afdoen als 'bombastische, nietszeggende hoogdravende nonsens’.
Een karaktermoord waar het bloed vanaf druipt. De bewering is kleinzielig, hij is onwaar en het citaat is niet verifieerbaar.
Voor iemand die beweert 'journalist' te zijn is er geen duidelijker brevet van onvermogen denkbaar.
Zij zou op zijn minst enkele gedichten van Karel Wasch hebben moeten lezen om een eigen oordeel te vormen. Het is tenslotte niet niks wat mevrouw daar opschrijft.
Jongensboek
Vervolgens vindt zij 'De belegering van de jonker' maar een 'tenenkrommend jongensboek'.
Tja, meisjes moeten ook geen jongensboeken gaan lezen. En oudere meisjes als Annette (die zo te zien reeds AOW krijgt), moeten daar sowieso niet aan beginnen. Je moet je beperkingen kennen: ik ga óók geen chiclit recenseren.
Trouwens, als de markt wordt overspoeld met dikwijls even tenenkrommende chiclit, waarom zouden de jongens dan hun dito jongensboeken niet mogen schrijven?
Het boek geeft een aardig tijdsbeeld van het eind van de jaren zestig in Amsterdam, maar mevrouw de criticaster kan er niet van genieten. Zij vond die tijd maar een 'redeloze en zinloze anarchistische opleving'.
Maar voor iemand die naar eigen zeggen Literatuurwetenschap en Nederlandse Letterkunde studeert, had er toch nog wel wat verborgen vermaak in deze roman gezeten. Want kenners zien verschillende bekende figuren uit die tijd in vermomming passeren, zoals de markante uitgever Geert van Oorschot en zijn zoon Wouter.
Nachtkastjesweduwe
Is er dan in werkelijkheid niets op het boek aan te merken? Jazeker wel. De titel is niet sterk. In de huidige tijd van marketinggeweld moet je die wat aansprekender kiezen.
En ook is duidelijk merkbaar dat de schrijver tegen het eind niet zo goed raad meer wist met z'n verhaal.
Voorts neemt de hoofdpersoon aan het slot een beslissing die onvoldoende motivatie vindt in de voorgaande hoofdstukken.
Daar mag een recensent natuurlijk allemaal kritiek op hebben.
Mevrouw Jenowein weet echter weinig meer te produceren dan wat sneren naar wat minder geslaagde zinnen in het boek. Had het boek dan de pretentie 'literatuur' te zijn? Moet je het eigenlijk wel langs die strenge meetlat willen leggen?
Zo slecht als de recensie het boek afschildert is het helemaal niet. Het is wel degelijk vlot geschreven, je hoeft je niet moeizaam door de alinea's te worstelen en het is ongecompliceerd genieten van een nostalgische terugblik op een bruisende periode.
Het had alleen wat beter geredigeerd moeten worden. Maar het is zeker geen 'nachtkastjesweduwe' waar niet door te komen valt.
Insinuaties
Mijn eindoordeel over de recensie van Annette Jenowein is niet positief, zoals u al begreep.
Laat ik nu niet weer dat cliché van krommende tenen erbij slepen, maar haar epistel is domweg slecht en amateuristisch. In het begin pakt zij meedogenloos uit met keihard insinuaties over de kwaliteit van Wasch' poëzie, om aan het eind te constateren dat het ene gedicht dat ze in de roman tegenkwam 'nu juist wél goed geschreven' was.
Zij vindt daarom dat Karel Wasch beter dichter kan blijven.
Ik wil daaraan toevoegen dat Annette Jenowein op haar beurt beter gebruiksaanwijzingen voor stofzuigers kan gaan schrijven.
Volgens mij wordt iedereen daar blijer en gelukkiger van.
Karel Wasch
De Belegering van de Jonker
isbn 978 90 79923 06 9
2011 Nymfaeum Pers
Update 13-7-2011: Inmiddels is mij gebleken dat Recensieweb (waarschijnlijk vooral op grond van dit artikel) de recensie in belangrijke mate heeft gerectificeerd (om niet te zeggen: herschreven) en excuses heeft aangeboden aan Karel Wasch:
Recensieweb rectificeert bij dezen de recensie van De belegering van de Jonker gepubliceerd op 29 juni jl. vanwege in de ogen van de hoofdredactie gedeeltelijk terechte kritiek op het artikel. Wij willen graag onze excuses aanbieden aan de auteur en de uitgever vanwege de eerdere persoonlijk gerichte en eventueel als onnodig schrijnend ervarene kritiek.
Eerlijk is eerlijk, dat moet ik Recensieweb dan toch wel weer nageven: het getuigt van moed om ongelijk te kunnen bekennen en onder invloed van argumenten zijn mening te herzien.
Om de lezer toch te kunnen laten zien waarop dit artikel was gebaseerd, heb ik de oorspronkelijke recensie toch nog maar even uit de Google-prullenbak gevist.
| Tweet |
